Mavi dil hastalığı yeniden güncel

Anasayfa HABERLER BIOVETA GÜNCEL Mavi dil hastalığı yeniden güncel

25.9.2024

Çek Cumhuriyeti'nde mavi dil hastalığı güncelliği ile bağlantılı olarak Devlet Veterinerlik İdaresi müdürü MVDr. Zbynka Semeráda ile bir röportaj yaptık.

Sayın müdür bey, mavi dil hastalığının Avrupa'daki mevcut durumu nedir yani hangi Avrupa ülkelerinde yeni BTV3 suşu tanısı konulmuştur. Diğer suşlarla karşılaştırıldığında patojenite açısından herhangi bir temel farklılık var mı?

2024 yılında bu suş Fransa, Almanya, Danimarka, Lüksemburg, İsveç, Portekiz ve Avusturya'da bulunmaktadır. 2023 yılında BTV 3 suşu Belçika, Hollanda ve Almanya'nın bazı bölgelerine yayıldı. 2024 yılında İspanya'da BTV 4, BTV 8 ve BTV 1 suşları teşhis edildi, Andorra'da BTV 8, İtalya'da BTV 8 ve Avusturya'da BTV 3'ün yanı sıra BTV 4 suşları da teşhis edilmiştir. Şunu da belirtmek isterim ki, Avrupa'da Büyük Britanya'nın batı kesiminde, Norveç'te ve İsviçre'de de bu suş tespit edilmiştir. Referanslara göre BTV 3 suşunun daha agresif olduğu, sürülerde daha yüksek morbiditeye ve koyunlarda daha yüksek ölümlere neden olduğu görülmektedir.

Çek Cumhuriyeti'ndeki mevcut durum nedir, yani 24 Eylül itibarıyla hangi bölgelerde Mavi dil hastalığı tespit edildi?

24 Eylül itibarıyla Devlet Veterinerlik İdaresi toplam 25 Mavi dil hastalığı salgını kaydetti ancak daha fazlasını araştırmaya devam ediyoruz. Bu durumlarda Devlet Veterinerlik İdaresi, tehlikeli Mavi dil hastalığı enfeksiyonunun Çek Cumhuriyeti topraklarında yayılmasını önlemek için olağanüstü veterinerlik önlemlerinin alınmasını emretmektedir. AB mevzuatı, Mavi dil hastalığı salgınlarının çevresinde 150 km yarıçaplı bir alanın tanımlanmasını şart koşuyor. Bu alan, Çek Cumhuriyeti'nde, Devlet Veterinerlik İdaresi tarafından çıkarılan olağanüstü veterinerlik önlemlerine göre bu bölgelere Mavi dil hastalığı bölgesi olarak tanımlanmaktadır (aşağıdaki haritaya bakınız). Kısıtlama, Mavi dil hastalığına duyarlı hayvanların (sığır, koyun ve keçi, deve, geyik ve diğer bazı toynaklı hayvanlar) bu tanımlanmış bölgeden transferi için geçerlidir. Bu alanın yüzölçümü, Culicoides türlerinin cüceleri olan böcekler tarafından bulaşan bir enfeksiyon olması nedeniyle daha geniştir. Bu taşıyıcılar Çek Cumhuriyeti'nde bulunmaktadır. Aşağıdaki harita bölgenin ayrıntılarını göstermektedir.

Devlet Veterinerlik İdaresi tarafından uyulması şart koşulan tedbirleri özetleyebilir misiniz?

Sığır, koyun, keçi ve mavi dil hastalığına duyarlı diğer hayvan türlerini yetiştiren yetiştiricilerin, doğrudan mezbahalara taşınanlar dışında, hayvanları bölge dışına Çek Cumhuriyeti topraklarına taşırken aşağıdaki koşulları karşılamaları istenmektedir:

1.

I. hayvanları, yer değiştirme tarihinden en az 14 gün önce böcek öldürücüler veya kovucular kullanarak Culicoides türlerinin (bundan sonra "vektörler" olarak anılacaktır) saldırılarına karşı korumak. Bu veriler yetiştiricinin veteriner ilaçlarının ve preparatlarının kullanımına ilişkin kayıtlarına kaydedecektir. Böcek ilacı ve kovucu olarak yalnızca, Çek Cumhuriyeti Devlet Veterinerlik İdaresi'nin web sitesinde yer alan ve aşağıdaki linkte sunulmuş olan, veteriner tıbbi ürünü veya biyosit kullanılabilir.

https://www.svscr.cz/kataralni-horecka-ovci-aktualni-informace/

II. Bu süre içerisinde hayvanlara vektör saldırılarından korumanın başladığı tarihten en az 14 gün sonra alınan numuneler üzerinde negatif sonuç veren PCR testi uygulanmalı,

III. Veterinerlik Kanunu'nun 61. maddesinin 5. fıkrası uyarınca yapılan faaliyetler için numunelerin ilgili bölgesel veterinerlik idaresi tarafından onaylanan özel bir veteriner tarafından alınması gerekir,

IV. numuneler bir devlet veteriner enstitüsünde incelenmelidir,

V. hayvanlara bölgesel veteriner idaresi tarafından verilen bir veteriner sertifikası eşlik etmelidir. Veteriner sertifikası verilmesine ilişkin başvurunun, hayvanlar taşınmadan 3 gün önce bölge veteriner idaresine yapılması gerekmektedir. Yetiştirici, PCR yöntemi kullanılarak Mavi dil hastalığı için yapılan laboratuvar muayenesinin negatif sonucu ile ilgili bir protokolü bölgesel veteriner idaresine sunmakla yükümlüdür. PCR testi sonucu numune alındığı tarihten itibaren 10 gün süreyle geçerlidir.

Veya

1. Hayvanlar Mavi dil hastalığı serotip 3'e karşı taşınma tarihinden 60 günden önce aşılanmıştır ve aşı spesifikasyonları tarafından garanti edilen bağışıklık dönemindedir veya
2. Hayvanlar, aşı spesifikasyonlarında belirtildiği üzere bağışıklığın başlamasından en az 14 gün sonra alınan numunelerde negatif sonuç veren PCR testine tabi tutulmuştur.

Büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar için tedbirler farklı mı?

Tedbirler fiili olarak farklı değildir. Sadece bağışıklığın başlama zamanına dikkat çekmek istiyorum, koyunlarda aşılama tarihinden 21 gün sonradır, oysa sığırlarda aşılama + üç hafta sonra ikinci kez aşılamayı hesaplamamız gerekir. Bundan sonra hayvan üç hafta içinde bağışıklık kazanır, yani ilk aşılamadan 42 gün sonra.

Zorunlu tedbirler kapsamında devletin karşıladığı herhangi bir öğe var mı?

Şu anda devlet, Mavi dil hastalığı için yayımlanan acil veteriner tedbirleri çerçevesinde yalnızca salgının odağındaki maliyet ve kayıpları karşılamaktadır.

Mavi dil hastalığı, 2025 yılı Hayvan Sağlığı Kontrolü ve Zorunlu Aşılama Metodolojisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor mu?

Gelecek yılın metodolojisi aşı maaliyetinin karşılanmasını planlamıyor ancak sığırlarda serolojik izlemeyi arttırarak devam edeceğiz. Ayrıca cücenin faaliyet göstermediği süreyi belirlemek için entomolojik izleme yapmalıyız.

Hastalığın yayılmasını önlemek veya engellemek için önerebileceğiniz başka pratik önlemler var mı?

Kesinlikle kovucuların ve onaylı böcek ilacı ürünlerinin önleyici kullanımını tavsiye ederim. Önerilen ürünlerin bir listesini Devlet Veterinerlik İdaresi web sitesinde bulabilirsiniz. Kendi adıma hem büyükbaş hem de koyunlarda ve bu yıl hayvan ölümlerinin de yaşandığı bir sürüde, sağlıklı hayvanların aşılanmasını önerebilirim. Bu, aşılanan hayvanlar için en iyi korunma yöntemidir. Gördüğüm tek sorun, Böyle kayıtsız bir aşıyla aşılanmış hayvanların Çek Cumhuriyeti toprakları dışına gönderilmesidir. Burada, ithalat koşulları kapsamında devlet, hayvanların aşılanmasında kullanılan aşının, söz konusu AB üye ülkesinde kayıtlı olmasını şart koşabilir. Bu bazı durumlarda sorun teşkil edebilir. Bu durumlarda ortaya çıkan sorunla nasıl başa çıkılacağı her yetiştiricinin kendi kararına bağlıdır.

Röportaj için teşekkür ederiz.

Mavi dil hastalığı çözümüyle ilgili deneyimi soran: MVDr. Martin Vodinsky, Bioveta a.s. pazarlama departmanı.